منع پخش تصاویر موجودات زنده؛ فعالیت چند شبکه تلویزیونی در افغانستان متوقف شد

سیف‌الاسلام خیبر، پخش تصاویر موجودات زنده را «مخالف شریعت اسلامی و ناقص قوانین» رژیم طالبان خواند و گفت این ممنوعیت به شکل تدریجی در حال اجرا است

مجری یکی از تلویزیون‌های خصوصی در افغانستان در حال آماده شدن برای اجرای برنامه-AFP

پس از اجرایی شدن دستور منع پخش تصاویر موجودات زنده در رسانه‌ها توسط طالبان، فعالیت تلویزیون ملی افغانستان تحت کنترل طالبان در تخار در شمال شرق افغانستان متوقف شد و فعالیت چند شبکه تلویزیونی خصوصی نیز در معرض متوقف شدن قرار گرفته است. مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارشی نوشت این دستور «به شدت عقب‌گرایانه» آسیب جدی به روند اطلاع‌رسانی وارد می‌کند و باعث می‌شود رسانه‌های تصویری در سراشیبی سقوط قرار بگیرند. براساس اطلاعات این مرکز، پیش از این فعالیت تلویزیون ملی افغانستان در قندهار نیز تحت تاثیر این دستور متوقف شده است.

در گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان آمده است:  «با اجرایی شدن این دستور، تلویزیون‌های محلی در عمل سقوط کرده‌اند و کار سایر رسانه‌ها که در فضای مجازی حضور دارند نیز بیش از پیش محدود شده است.»

دوهفته پیش رئیس اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در تخار، به خبرنگاران اطلاع داد که پس از این اجازه تصویربرداری از نشست‌های رسمی و دولتی را ندارند و در صورتی که تمایل داشته باشند، می‌توانند گزارش‌های نوشتاری و صوتی تهیه کنند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این دستور پیش از این در قندهار و میدان وردک نیز اجرایی شده است. روز دوشنبه، سیف الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معرف و نهی از منکر رژیم طالبان به خبرگزاری فرانسه گفت قانون ممنوعیت پخش تصاویر موجودات زنده در رسانه‌های افغانستان در حال اجرا است و به بسیاری از رسانه‌ها در این مورد هشدار داده شده است.

سیف‌الاسلام خیبر، پخش تصاویر موجودات زنده را «مخالف شریعت اسلامی و ناقص قوانین» رژیم طالبان خواند و گفت این ممنوعیت به شکل تدریجی در حال اجرا است.

پس از بازگشت طالبان به قدرت، تصاویر رهبران این گروه از جمله عکس‌های ملا عمر، ملا اخترمحمد منصور، جلال‌الدین حقانی، ملا هبت‌الله آخندزاده، ملا عبدالغنی برادر و چند مقام دیگر این گروه به شکل گسترده چاپ و در شهرها منتشر شدند، اما پس از چندماه این عکس‌ها از سطح شهرها جمع‌آوری شدند. از رهبران طالبان عکس‌های محدودی منتشر شده است و از ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر کنونی این گروه تنها یک عکس که تاریخ آن مشخص نیست منتشر شده است و آخندزاده در سه سال گذشته از حضور در مکان‌های عمومی خودداری کرده است.

در مردادماه امسال وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان با انتشار قانون «امر به معروف و نهی از منکر» که توسط ملا هبت‌الله آخندزاده توشیح شد از منع شدن پخش تصاویر موجودات زنده خبر داد. هرچند پیش از آن نیز مقام‌های این گروه در سخنرانی‌های خود پخش تصاویر موجودات زنده را برخلاف شریعت اسلامی خوانده بودند، اما به دلیل صادر نشدن چنین حکمی توسط ملا هبت‌الله، آن‌را اجرایی نمی‌دانستند. 

در ماده هفدهم قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان آمده است که ماموران وزارت امر به معروف و نهی از منکر مکلف هستند تا از پخش تصاویر موجودات زنده در رسانه‌ها جلوگیری کنند. در این قانون مشخص نشده است که رهبر طالبان این دستور را بر مبنای کدام حدیث یا روایت دینی صادر کرده است.

در قرآن یا احادیث دستور مشخص و صریحی مبنی بر منع پخش تصاویر موجودات زنده به شکل مطلق وجود ندارد و احادیثی مرتبط با این مساله بیشتر به ترسیم و خلق تصاویر توسط انسان (مانند نقاشی یا مجسمه‌سازی) اشاره دارند و به همین دلیل بسیاری از فقهای اسلامی استفاده از تصاویر در رسانه‌ها را، به ویژه برای مقاصد آموزشی یا مذهبی، تحت شرایطی جایز می‌دانند.

صحیح بخاری و صحیح مسلم که دو مجموعه از معتبرترین کتب حدیث در اسلام سنی هستند، حدیثی را به نقل از پیامبر اسلام ذکر کرده‌اند که به این موضوع اشاره می‌کند.

در این حدیث آمده است: «کسانی که تصاویر و تماثیل (تصویر موجودات جاندار) را می‌سازند، در روز قیامت مورد عذاب قرار خواهند گرفت و از آن‌ها خواسته می‌شود که به تصاویرشان روح ببخشند، و آن‌ها قادر به انجام این کار نخواهند بود.»

رهبر طالبان در حالی پخش تصاویر موجودات زنده را برخلاف شریعت اسلامی می‌داند که پیش از این دانشگاه الازهر که یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین مراکز علمی و دینی اهل سنت در جهان اسلام است، شیخ عبدالعزیز بن عبدالله آل الشیخ، مفتی اعظم عربستان سعودی، مجمع فقه اسلامی که تحت نظارت سازمان همکاری اسلامی (OIC) فعالیت می‌کند، حوزه‌های علمیه شیعه (قم و نجف)، دارالافتاء مصر، مجلس علمای اندونزی و چندین نهاد معتبر دیگر در کشورهای اسلامی با صدور فتواهایی پخش تصاویر موجودات زنده را جایز دانسته‌اند.

بیشتر از جهان